کودکان و سازگاری با سوگ و داغ‌دیدگی

توانمندسازی کودک داغ دیده برای پذیرش سوگ و مصیبت بسیار ضروری است.
 

گاه والدین برای یک کودک مرده چنان خود را هلاک می‌کنند که کودکان دیگر همان پدر و مادر نمی‌توانند باور کنند که آنها را هم اندازه‌ی خواهر یا برادر مرده‌شان دوست دارند. اگر آنها دوقلو یا چندقلوهای بزرگ‌تر باشند، هویتشان به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرد

تعداد کلمات 587 / تخمین زمان مطالعه 3 دقیقه 

 
سوگ و داغ‌دیدگی شامل پنج مرحله است و تجربه‌ی مراحل یک تا چهار آن، تابع ترتیب خاصی نیست.
— شوک/ بی‌حسی/ انکار و باورناپذیری.
— ترس و خشم به علت تنها ماندن، و اینکه زندگی را نمی‌توان نجات داد.
— معامله و دادوستد با خدای بزرگ: اگر من انجام می‌دادم... اجازه می‌دادی.
— افسردگی که در صورت شدت، می‌تواند به خودکشی منجر شود.
— پذیرش.
کودکی که با داغ‌دیدگی سازگاری پیدا نکرده است می‌تواند به هر یک از چهار مرحله‌ی اول متوسل شود و برای رسیدن به مرحله‌ی پذیرش، نیاز به کمک دارد. کودکان داغ‌دیده، اگر زنده بمانند، ولی خواهر و برادرهای کوچک‌ترشان زنده نباشند، احساس گناه می‌کنند. گاه والدین برای یک کودک مرده چنان خود را هلاک می‌کنند که کودکان دیگر همان پدر و مادر نمی‌توانند باور کنند که آنها را هم اندازه‌ی خواهر یا برادر مرده‌شان دوست دارند. اگر آنها دوقلو یا چندقلوهای بزرگ‌تر باشند، هویتشان به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرد. در نظر دیگران، آنان کودک تنهایی بیش نیستند. هنگامی که پدربزرگ، مادربزرگ یا خویشاوندان نقش مهمی در زندگی کودک داشته باشند، فقدان آنها بیشتر احساس می‌شود. از دست دادن فرزند در خانواده بسیار ناراحت‌کننده است و اسباب‌بازی‌ها، یادآوری‌کننده‌ی دردناکی هستند. از دست دادن حیوان خانگی نیز می‌تواند برای کودکان خیلی سخت باشد، مخصوصاً اگر آن حیوان همیشه در کنارش بود. برای کودکان از دست دادن دوست نیز می‌تواند خیلی دردناک باشد، مخصوصاً اگر بین آنها ارتباط صمیمی وجود داشت. سازگاری با هر نوع مرگ شدید و سخت یا خودکشی برای کودکان، خیلی سخت است و به دنبال آن خطر خودکشی از سوی آنان نیز وجود دارد.

کاربرد
سؤال‌های زیر را با کودکان مورد بحث قرار دهید:
— زمانی که کودکی یکی از والدین خود را از دست می‌دهد چه مشکلاتی ممکن است برای او به وجود آید؟ (اگر یکی از والدین وجود داشته باشد، دوباره باید خانواده را تعریف کند. کودک به طور موقت، احساس گناه خود را از دست می‌دهد. معمولاً افراد خانواده به خانه‌ی کوچک‌تری می‌روند و والد باقیمانده شغلی می‌یابد تا زندگی خانوادگی‌اش را تثبیت کند. زمانی که فرد در خانواده تلاش می‌کند تا سازگاری بیابد، مشاجره‌های زیادی در خانواده روی خواهد داد. هر فرد باید سعی کند تا با نقش جدید خود، عملکرد خانواده را حفظ کند.)
— فکر می‌کنید افراد داغ‌دیده چه احساسی دارند؟ (خشم، اضطراب، یأس و نومیدی، غم و غصه، احساس گناه، تنهایی و انزوا، نگرانی، سوگ و آسیب‌پذیری.)
— چگونه می‌توان به دوستی که از داغ‌دیدگی رنج می‌برد کمک کرد؟ (در طول مدتی که در کنارشان هستید، با ایشان همدردی کنید. در مورد آنچه اتفاق افتاده سؤال کنید. آنها را در آغوش بگیرید و اجازه دهید گریه کنند. به آنها بگویید در کنارشان هستید. در مدرسه با آنها باشید. اگر بین شما سکوت حاکم باشد، نگران نباشید و سعی کنید کارها را به صورت طبیعی انجام دهید.)
— علامت خطرناکی که نشان می‌‌دهد فرد با سوگ و داغ‌دیدگی سازگار نشده است، چیست؟ (افت تحصیلی، نگرانی از مدرسه، تغییر رفتار، پرخاشگری، اضطراب و حملات وحشت‌زدگی، کابوس شبانه، بی‌خوابی، لالی و خاموشی موقتی، اجتناب از صحبت درباره‌ی مرده، خودتنبیه‌گری، نشان دادن رفتارهای ضد اجتماعی، کناره‌گیری اجتماعی و هیجانی، بروز علایم افسردگی، احساس ناخوشایندی بدون علت مشخص و ناتوانی در عملکرد روزانه.)